Wyjazd do pracy w Niemczech to częsty sposób na poprawę poziomu życia. Jednak kluczem do sukcesu za naszą zachodnią granicą jest znalezienie bezpiecznej i dobrze płatnej pracy. W pierwszym odcinku nowego cyku pt. Jak żyją Polacy w Niemczech? opowiadamy historię pana Zbigniewa oraz jego początkowe perypetie związane z pracą na drugim brzegu Odry.

Polacy w Niemczech

Co przeciętny Polak myśli o Niemczech? Że żyje się tam na znacznie wyższym poziomie niż w Polsce. Tę potoczną opinię potwierdza raport przygotowany przez Organizację Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD) Better Life Index, w którym nasi zachodni sąsiedzi regularnie uzyskują wysoką notę.
Dlatego właśnie główną z przyczyn emigracji do Niemiec są względy finansowe. Od 1 stycznia 2015 roku w Niemczech obowiązuje ustawowa płaca minimalna na poziomie 8,5 euro brutto za godzinę (ok 36 zł). Dla porównania w Polsce od lipca tego roku minimalna płaca godzinowa będzie wynosić 12 zł brutto. Natomiast wedle danych opublikowanych w 2015 roku przez Narodowy Bank Polski, średnie miesięczne wynagrodzenie Polaków pracujących w Niemczech na stałe, wynosiło 2 000 euro brutto. Nowe ustawodawstwo wiąże się jednak z pewnymi ograniczeniami. Do 2017 roku trwa tzw. okres przejściowy, w czasie którego stawki płacy minimalnej w niektórych zawodach, będą rosnąć stopniowo do kwoty 8,5 euro za godzinę. Dlatego właśnie w niektórych zakładach płaca minimalna może okazać się niższa niż ustawowa stawka.

Niemiec zatrudni Polaka

Niemieccy pracodawcy coraz częściej szukają pracowników nad Wisłą. W ten właśnie sposób zatrudnienie w Niemczech znalazł pan Zbigniew – mechanik z Opolszczyzny. Za naszą zachodnią granicę wyjechał 5 lat temu i obecnie jest zatrudniony w zakładzie mechanicznym w Dusseldorfie.
– Decyzja o wyjeździe nie była łatwa, na początku miałem pewne trudności, jednak z perspektywy tych kilku lat wiem, że zrobiłem dobrze – mówi pan Zbigniew.
Mechanik podkreśla, że uzyskane w Niemczech dochody wystarczą mu nie tylko na konieczne wydatki, ale również na osiągnięcie poziomu życia, jaki nie byłby możliwy w Polsce. Szacunki pana Zbigniewa potwierdzają wspomniane już dane NBP. Według nich koszty utrzymania w Niemczech – wliczając w to mieszkanie, wyżywienie, wydatki związane z transportem oraz zakupem ubrań – wynoszą około 40% miesięcznego wynagrodzenia.

Trudne dobrego początki

Jednak znalezienie bezpiecznej posady za zachodnią granicą nie jest takie oczywiste. Poszukując pracy w Niemczech pan Zbigniew trafił na nieuczciwego Polaka, który rekrutował pracowników dla swojego niemieckiego pracodawcy. Wspomniane wcześniej początkowe trudności wynikały z nieujawnionych wcześniej kosztów, które musiał ponieść po przyjeździe na miejsce pracy. Niestety czasem firmy, a także osoby prywatne deklarujące pomoc w zalezieniu pracy, wykorzystują niewiedzę przyszłych emigrantów zarobkowych oraz luki w prawie.
– Nie przyszło mi nawet do głowy, żeby sprawdzić osobę, która załatwiała mi pracę. Po przyjeździe na miejsce, niestety okazało się, że obietnice nie do końca pokrywały się z rzeczywistością. Musiałem wnosić dodatkowe opłaty, o których wcześniej nie było mowy np. za zakwaterowanie oraz transport do miejsca pracy. – wspomina pan Zbigniew.
W trakcie procesu rekrutacji, często obiecywane są gruszki na wierzbie – wysokie zarobki, premie i dodatki. Czasem zdarza się, jak w przypadku pana Zbigniewa, że są to jedynie czcze obietnice, mające na celu pozyskanie nowych pracowników. Dla mechanika z Opolszczyzny była to nauczka na przyszłość.

Jak znaleźć bezpieczną pracę?

Polscy pracownicy zatrudnienia w Niemczech mogą szukać na własną rękę lub zdać się na usługi doświadczonej agencji pośrednictwa pracy lub agencji pracy tymczasowej. Tym razem pan Zbigniew zdecydował się na skorzystanie z usług jednej z takich firm.

Jak jednak uchronić się przed przykrymi niespodziankami, jakich wcześniej doświadczył mechanik z Opolszczyzny? Szukając pracy w Niemczech po raz drugi, pan Zbigniew zaczął od sprawdzenia agencji pośrednictwa pracy, z usług której zamierzał skorzystać. Poniżej kolejne kroki, jakie podjął w tym celu.
Sprawdzenie agencji pracy:

• Sprawdzenie legalności działania agencji – można to zweryfikować na podstawie wpisu do Krajowego Rejestru Agencji Zatrudnienia, prowadzonego przez Marszałka danego województwa.
• Ponadto wiarygodność pośrednika można sprawdzić poprzez inne instytucje np. czy informacje o danej agencji znajdują się na stronach lokalnego Urzędu Pracy, a także w Krajowym Rejestrze Sądowym (tu można przekonać się czy np. firma nie jest w stanie upadłości). Natomiast w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej, dowiemy się czy dany podmiot faktycznie prowadzi działalność gospodarczą.
• Warto również wiedzieć, że agencje świadczące usługi na terenie Niemiec muszą posiadać certyfikat Erlaubins. Jest on wydawany przez regionalne dyrekcje niemieckiego urzędu pracy. Wykaz polskich agencji posiadających ten certyfikat prowadzi dyrekcja w Dusseldorfie.

Z kolei przed podpisaniem umowy z daną agencją, pan Zbigniew dokładnie przeanalizował przygotowane dla niego dokumenty. Szczególną uwagę zwrócił na następujące kwestie.
Sprawdzenie umowy:

• Nazwa niemieckiego pracodawcy wpisana do umowy – taki zapis zobowiązuje konkretny podmiot do przestrzegania warunków umowy,
• Wynagrodzenie (jego wysokość oraz czy zapisana w umowie kwota jest podana w wartości netto czy brutto) płace za ewentualne nadgodziny oraz informacja o przysługiwaniu diet pracowniczych,
• Tryb pracy – należy tu zwrócić uwagę na tygodniową normę czasu pracy oraz na jaki wymiar etatu się to przekłada (pełen lub częściowy), a także na czas trwania zatrudnienia,
• Dodatki pracownicze np. w postaci dopłat do posiłków lub transportu do miejsca pracy, darmowe zakwaterowanie, darmowych kursów językowych czy zapewnienia narzędzi oraz stroju roboczego,
• Warunki ubezpieczenia społecznego oraz od następstw nieszczęśliwych wypadków,
• Sprawdzenie czy w danym zakładzie obowiązuje (a jeśli tak, to jaki) układ zbiorowy regulujący prawa pracowników,
• Ponadto bardzo istotną kwestią są ewentualne koszty dojazdów do miejsca pracy, a także zakwaterowania.

Obecnie pan Zbigniew jest zadowolony ze swojej posady oraz otrzymywanego wynagrodzenia. Na pytanie, czy rozważa powrót do Polski, odpowiada:
– Jest mi tu dobrze.