Poradnik pracy w Szwajcarii – urlopy wypoczynkowe i rodzicielskie

Od dłuższego czasu pojawia się coraz więcej ofert pracy w Szwajcarii. Kraj ten jest kojarzony z dobrobytem, więc wiele osób chętnie decyduje się na przeprowadzkę tam i budowanie zarówno życia rodzinnego, jak i zawodowego pośród pięknych alpejskich krajobrazów. Zanim jednak zdecydujesz się na wyjazd, zapoznaj się z podstawowymi aspektami pracy i życia w Szwajcarii. Pracując legalnie w Szwajcarii, masz prawo do licznych świadczeń ze strony pracodawcy lub państwa. Mowa tu między innymi o urlopach. Szwajcarskie prawo jasno określa kwestie związane z tym tematem, co więcej – nie jest on zawiły. Dlatego też warto wiedzieć, w jaki sposób zostało to rozwiązane w tym kraju, czego możesz się spodziewać, a z jakich świadczeń na pewno nie będziesz mógł skorzystać.

Urlop pracowniczy

Szwajcarskie prawo pracy zapewnia każdemu legalnie zatrudnionemu pracownikowi urlop pracowniczy. Przepisy określają jego minimalną ilość tygodni, a wszystko co powyżej, jest ustalane indywidualnie między pracodawcą a pracownikiem w umowie. Jednak w znacznej większości umów zapewniona jest ta minimalna, wyznaczona przez ustawodawcę ilość dni urlopowych. I tak dla pracowników oraz stażystów, którzy ukończyli 20 lat życia, okres urlopowy wynosi 4 tygodnie, zaś dla tych, którzy jeszcze nie osiągnęli tego wieku, jest to 5 tygodni. Zdarza się również tak, że pracodawca w ramach pewnego uhonorowania długoletniej współpracy z pracownikiem przedłuża mu urlop do 5 tygodni. Wyznaczony okres urlopowy może jednak zostać pomniejszony w majestacie prawa. Dzieje się tak w sytuacji, kiedy pracownik przez dłuższy okres nie pracuje – na przykład z powodów zdrowotnych. W pozostałych przypadkach, kiedy stosunek pracy występuje normalnie, obowiązują przepisy dotyczące urlopowego minimum. W tym czasie pracownik otrzymuje pełne wynagrodzenie, zaś sam czas urlopu nie może zostać zamieniony na inne świadczenia, w tym również pieniężne.

Urlop macierzyński

Każda kobieta, która pracuje w pełnym bądź częściowym wymiarze godzin, w Szwajcarii nabywa prawa do płatnego urlopu macierzyńskiego. Jego długość wynosi 14 tygodni, czyli 98 dni (od momentu przyznania urlopu, czyli zazwyczaj dnia narodzin dziecka). Okres ten nie może zostać podzielony. Jeśli więc kobieta wróci do firmy wcześniej, pozostała część wolnych dni przepada – kobieta traci prawo do korzystania z świadczenia. Pracodawca nie może również w żaden sposób naruszyć urlopu macierzyńskiego – skrócić czy przesunąć jego terminu. Warunkiem otrzymania urlopu macierzyńskiego jest ubezpieczenie AVS/AVH przez minimum 9 miesięcy przed porodem oraz świadczenie pracy przez minimum pięć miesięcy przed narodzinami potomka. W przypadku osób bezrobotnych prawo do tego świadczenia ma jedynie kobieta, która nabyła prawo do zasiłku dla bezrobotnych. W trakcie urlopu macierzyńskiego kobiety pobierają wynagrodzenie w wysokości 80% pensji, aczkolwiek wyznaczona jest górna granica dzienna, która nie może zostać przekroczona, i wynosi 196 franków szwajcarskich. Warto jednak zwrócić uwagę na to, czy dany kanton nie przewiduje innych warunków pobierania świadczenia macierzyńskiego. Szwajcarskie prawo pracy przez 8 tygodni po porodzie zakazują pracy świeżo upieczonym matkom.

Urlop ojcowski i wychowawczy

Może być to zaskoczeniem dla wielu, ale szwajcarski ustawodawca nie przewiduje ani urlopu ojcowskiego, ani wychowawczego. Jednak od pewnego czasu dyskutowany jest pomysł 4-tygodniowego urlopu „tacierzyńskiego”. Pracownik mógłby go podzielić bądź skorzystać z całego na raz. W kwestii wynagrodzenia pobieranego w tym czasie miałyby obowiązywać te same prawa, co w przypadku urlopu macierzyńskiego. Kwestia ta często dziwi wielu Polaków, którzy decydują się na pracę w tym kraju, gdyż w Polsce te świadczenia wydają się być czymś oczywistym od dłuższego czasu w naszej ojczyźnie. Tak zwany „socjal”, do którego zaliczają się wspomniane świadczenia, jest w Szwajcarii bardzo mocno ograniczony. Ze strony państwa zarówno obywatele, jak i obcokrajowcy, mogą oczekiwać właściwie minimum pomocy socjalnej. Wydawać by się mogło, że ilość świadczeń urlopowych w Szwajcarii jest niewielka, głównie ze względu na brak urlopu ojcowskiego i wychowawczego, to jednak większość osób chwali sobie pracę w tym kraju. Świadczenia socjalne są zastąpione przez dobrze płatną pracę oraz świetne warunki do życia. Szwajcarzy są jednym z najszczęśliwszych narodów w Unii Europejskiej. Może warto do nich dołączyć i cieszyć się życiem nie tylko w czasie urlopu?