Poszukiwanie pracy, samozatrudnienie i zasiłki w Wielkiej Brytanii

W Wielkiej Brytanii mieszka już prawie 700 tysięcy Polaków. To nie przypadek – niskie bezrobocie, dogodne warunki prawa pracy i bezpieczeństwo gwarantowane przez pakiety socjalne sprawiają, że warto przenieść się na Wyspy.

Poszukiwanie pracy

Poszukiwania nowego miejsca zatrudnienia najlepiej zacząć już w Polsce. O pomoc można zwrócić się do zaufanych agencji pracy, które pośredniczą, bądź delegują pracowników do Zjednoczonego Królestwa. Takie rozwiązanie będzie najbezpieczniejsze dla osób, które po raz pierwszy decydują się na wyjazd za granicę lub nie znają dobrze języka – agencja przeprowadza pracownika przez cały proces rekrutacji i zatrudnienia krok po kroku.
Jeśli znasz język angielski, Twoja sytuacja jest prostsza. Możesz szukać pracy bezpośrednio u Brytyjskich pracodawców. Najłatwiej jest to robić za pomocą internetu. Na początek warto spojrzeć na oferty urzędów pracy – Jobcentre Plus – mają one swój serwis internetowy w którym można przeglądać liczne oferty: wyszukiwarka serwisu pracy Jobcenter Plus
Jeśli decydujesz się na wyjazd do pracy „w ciemno” koniecznie weź ze sobą duży plik wydrukowanych CV – przydadzą się, do intensywnego szukania pracy. Będąc w Wielkiej Brytanii, odwiedź też koniecznie Jobcentre Plus. Jego pracownicy pomogą Ci znaleźć pracę i załatwić formalności związane z uzyskaniem numeru NIN (odpowiednik polskiego NIP) czy ubieganiem się o zasiłek.

 

Samozatrudnienie

Jeśli pracujesz na własny rachunek, powinieneś zarejestrować swoją działalność w HM Revenue & Customs (HMRC), czyli lokalnym urzędzie podatkowym. Rejestracja jest darmowa. Możesz być proszony o dodatkowe dokumenty w przypadku wykonywania profesji wymagającej licencji lub formalnego zezwolenia. Do takich zawodów należą m.in.: opiekunka do dzieci, taksówkarz, sklepikarz. By pracować w branży budowlanej należy dowiedzieć się podczas rejestracji również o wpis do CIS, czyli Construction Industry Scheme (rejestr firm z branży budowlanej). Jest on niezbędny do prowadzenia tego typu działalności.
By dokonać rejestracji niezbędne będzie wypełnienie formularzy, przekazanie zdjęcia paszportowego, adres kontaktowy oraz dwa dokumenty potwierdzające tożsamość (prawo jazdy, dowód osobisty, paszport). Po kilku dniach powinieneś otrzymać pocztą kod aktywacyjny, który pozwoli Ci w ukończenie rejestracji firmy i dostęp do swojego konta w rządowym serwisie internetowym.

 

Zasiłek dla bezrobotnych

Przenoszenie zasiłku z Polski
Osoby pobierające zasiłek dla bezrobotnych w Polsce nie muszą ograniczać swoich poszukiwań pracy tylko do kraju. Istnieje możliwość przeniesienia zasiłku do innego kraju, do którego osoba wybiera się na poszukiwanie zatrudnienia. Warunkiem jest bycie osobą całkowicie bezrobotną (wykluczone są osoby częściowo bezrobotne i pozbawione pracy okresowo), otrzymanie statusu osoby bezrobotnej co najmniej 4 tygodnie przed wyjazdem oraz wystąpienie w urzędzie pracy o wydanie formularza U2 (dawniej E 303).
Po przyjeździe do Zjednoczonego Królestwa, będziesz musiał przedstawić formularz w Jobcentre Plus i zarejestrować się jako bezrobotny. Musi się to odbyć w terminie 7 dni od wyjazdu z Polski. Od czasu rejestracji, by utrzymać zasiłek, będziesz musiał stosować się do reguł, które narzucone są bezrobotnym Brytyjczykom.
Przeniesiony zasiłek jest wypłacany w dalszym ciągu na Twoje polskie konto, nie zmienia się jego wysokość. Zazwyczaj prawo do zasiłku przysługuje przez 3 miesiące, czasami istnieje możliwość przedłużenia tego okresu do max. 6 miesięcy. Jeśli w rzeczonym czasie nie znajdziesz pracy, powinieneś wrócić do Polski. By zachować swoje prawo do zasiłku w Polsce musisz to zrobić zanim wygaśnie Twoje prawo do zasiłku za granicą. Ma to znaczenie w sytuacji, gdy np. w Polsce przysługuje Ci 12 miesięcy zapomogi a na Wyspach jedynie 3 miesiące. Jeśli nie znajdziesz pracy w UK w określonym czasie warto jest wrócić do ojczyzny i tu pobierać zasiłek przez kolejne 9 miesięcy. Jeśli spóźnisz się z powrotem Twoje prawo do krajowego zasiłku zostanie unieważnione.
Zasiłek w Wielkiej Brytanii (Jobseeker’s Allowance)
Osoby bezrobotne mogą liczyć na pomoc państwa dopiero po 3 miesiącach życia na Wyspach. Jeśli starasz się o zasiłek musisz udowodnić, że co najmniej tyle przebywasz w Wielkiej Brytanii. Zasiłek przysługuje też osobom, które pracują mniej niż 16 godzin tygodniowo.
Staranie o zasiłek należy rozpocząć od umówienia się na rozmowę z pracownikiem Jobcentre Plus: możesz to zrobić przez telefon lub wypełniając specjalny formularz online. Jeśli nie mówisz dobrze po angielsku, znajdź wcześniej osobę, która pójdzie tam z Tobą w roli tłumacza. Podczas krótkiego spotkania będziesz rozmawiał o swoich perspektywach zawodowych, zaplanujesz działania, które pomogą Ci w szukaniu zatrudnienia i stawaniu się bardziej konkurencyjnym na rynku pracy. Otrzymasz też niezbędną pomoc związaną np. z pisaniem CV. By otrzymać zasiłek musisz wraz z pracownikiem Jobcentre ustalić konkretne działania, które musisz wykonywać – mogą to być m.in. rejestracja w agencji zatrudnienia, rozesłanie CV czy ilość czasu poświęcana tygodniowo na poszukiwanie zatrudnienia, podjęcie kursu dokształcającego etc. Do Twoich obowiązków podczas poszukiwania pracy należy też meldowanie się w urzędzie (zazwyczaj co 2 tygodnie) i dawanie sprawozdań na temat podjętych działań. Jeśli nie będziesz wywiązywać się z zawartej umowy Twoje prawo do zasiłku zostanie cofnięte.
Można wyróżnić dwa rodzaje zasiłku dla bezrobotnych w Wielkiej Brytanii: contribution-based (oparty na wkładzie) lub income-based (oparty na dochodach). Ten pierwszy przyznawany jest jedynie na pół roku i przysługuje osobom, które w ciągu dwóch lat przed utratą pracy opłaciły wymaganą ilość składek. Drugi natomiast przeznaczony jest dla wszystkich, którzy nie posiadają wystarczających do życia dochodów. Jest wypłacany bezterminowo.
Oba rodzaje zasiłku wypłacane są tygodniowo. Ich wysokość ustala się indywidualnie, biorąc pod uwagę wiek, sytuację finansową i rodzinną osoby. Na chwilę obecną, maksymalny wymiar tego świadczenia wynosi 73,10 funtów na tydzień.